Så er sprogskolen started igen. Jeg mødte nogle af mine gamle klassekammerater og lærte at kende de nye – jeg har fornemmelsen at vi skal have et lærerig semester med en sådan motiverede klasse. Der er allerede tale om en klassebogklub. Vores lærerinde kørte hurtigt igennem pensummet af dagen, som jeg synes er dejlig fordi jeg kan godt lide lidt 'overload'. Vi fik som hjemmearbejde en artikel om sjusk – den beklagelige danske vane at spise bogstaver, ja hele stavelserne. Beklagelig for udlændinge, må jeg sige. Men jeg kan forestille mig at det må være behagelig for indlændinge at sjuske – lidt som et hemmeligt sprog man taler når man ligger på sofaen, drikker kakao og drømmer og kigger på ild i pejsen. Eller når man er fuld.
Sprogforskeren Ruben Schachtenhaufen, sjuskespecialist fra CBS, påstår at at sjuske betyder at man er en sikker sprogbruger. Kun børn og udlændinge 'udtaler alle ord i en sætning distinkt og korrekt', siger artiklen. Av, det gør ondt, når man brænder for at tale dansk som en indlænding. Eller i det mindste som en voksen. Men artiklen er sjov, og hans weblog spændende.
Schachtenhaufen mener, at man kan sagtens sjuske og lade at være med de grammatisk korrekte endelser, fordi han synes de er ikke særlig vigtige til selve meningen af de ord, man bruger. Jeg er ikke enig (ja, arrogant, men det er jeg jo. Møgkælling is my middle name). Selvom man ikke udtaler endelserne, så tænker man dem, og på en eller anden måde formidler sig det i talesproget, ligesom luksus undertøj. Man ser kun cowboybukserne og strikketrøjet – men der er mere.
Vi også fik en artikel, 'Dansk – et flippersprog du ikke kan nå', i hvilken Jørn Lund (direktør af det Danske Sprog- og Litteraturselskab) siger, at det er næsten umuligt at blive perfekt til at tale dansk når man starter at lære det efter pubertetsalderen. Ja tak. Hvad mon gør jeg dog i sprogskolen?!
Ak ja, for øvrigt fik vi også en artikel om småord. Dansk talesprog er spættet med småord (sgu, mon, skam, vel, da, vist, nok, jo, nå, lige, osv.). De er de uundværlige Legoklodser af sproget, man bruger til at anbringe nuancere i det, man vil sige, og de er sindsygt vanskelige at bruge korrekt. Nogle af dem var oprindelig bandeord, og det ser ud som fuck og shit også bliver ganske almindelige, pæredanske småord. Som vi plejer at sige på hollandsk (et andet sjuskesprog med præferencer for småord): Waarin een klein land groot kan zijn (hvori et lille land må være stor).
Suk. For det ligeste øjeblik havde jeg fornemmelsen, at det skjulte formål af pensummet var at fraråde os med at fortsætte danskundervisningen. Dertil kommer, at man må ikke springe over eksamensdatoerne når man føler sig usikkert. Knald eller fald, er mottoet. Nu eller aldrig. Briste eller bære. Døden eller gladiolussen. Men vi har ingen andre vej end fremad. So let the games begin!
Denne blog myldrer helt sikkert med fejl. Jeg er meget taknemmelig for rettelser – tak i forvejen!
Hollandsk oversættelse:
Rommelen, kleine woordjes en zo meer
En zo is taalschool weer van start gegaan. Ik kwam mijn oude klasgenoten weer tegen en leerde nieuwe kennen. ik heb zo'n voorgevoel dat het een leerzaam semester gaat worden met zo'n gemotiveerde klas. Er is zelfs al sprake van een klassenboekenclub. Onze lerares scheurde door de lesstof van de dag, wat ik heerlijk vind want ik mag een beetje overload wel. Als huiswerk kregen we een artikel mee over taalslordigheid, in dit geval de jammerlijke Deense gewoonte om letters en zelfs hele lettergrepen in te slikken. Jammerlijk voor buitenlanders, moet ik zeggen. Al kan ik goed begrijpen dat het voor autochtonen prettig is om taalgewijs aan te rommelen – als een soort geheimtaal die je prevelt als je op de bank ligt, met warme chocola onder handbereik, turend in het openhaardvuur. Of als je dronken bent.
Taalonderzoeker Ruben Schachtenhaufen, rommelspecialist van de Copenhagen Business School, beweert dat rommelen een teken is van zelfbewust, zeker taalgebruik. Alleen kinderen en buitenlanders 'spreken alle letters in een zin duidelijk onderscheiden en correct uit', zegt het artikel. Au, dat doet pijn, als je erop gebrand bent Deens te spreken als een Deen. Of op z'n minst als een volwassene. Maar het artikel is leuk, en z'n weblog is interessant.
Schachtenhaufen meent dat je best kunt aanrommelen en de grammatikaal correcte uitgangen van woorden kunt laten zitten, want hij vindt dat ze niet belangrijk zijn voor de betekenis van de woorden die je gebruikt. Daar ben ik het niet mee eens (ja, arrogant, maar dat ben ik. Kutwijf is my middle name). Zelfs als je uitgangen niet uitspreekt, denk je ze, en op de een of andere manier merk je dat in de spreektaal, zoals mooi ondergoed. Je ziet de spijkerbroek en de gebreide trui - maar er is meer.
We kregen ook een ander artikel, 'Deens, een flippertaal waarvan je de beheersing nooit zult bereiken', waarin Jørn Lund (direktør af det Danske Sprog- og Litteraturselskab) zegt dat het zo goed als onmogelijk is om perfect Deens te leren na de puberteit. Nou bedankt hoor. Wat doe ik eigenlijk op die taalschool?!
O ja, we kregen ook nog een artikel kleine woordjes, tussenvoegsels. Deens is bespikkeld met tussenvoegsels (sgu, mon, skam, vel, da, vist, nok, jo, nå, lige, enzovoorts.). Het zijn de onontbeerlijke Legosteentjes van de taal die je gebruikt als je nuanceringen wilt aanbrengen in wat je wilt zeggen, en het is waanzinnig moeilijk om ze correct te gebruiken. Sommige waren oorspronkelijk scheldwoorden, en het ziet ernaar uit dat fuck en shit ook heel gewone, oer-Deense woorden zullen worden. Zoals we in het Nederlands (nog zo'n rommeltaal met een voorkeur voor tussenvoegsels) zeggen: waarin een klein land groot kan zijn.
Zucht. Een vluchtig ogenblik kreeg ik het gevoel, dat het geheime doel van de leerstof was ons te ontmoedigen om verder Deens te leren. Daar komt nog bij dat je de vastgestelde examendata niet mag overslaan om het later te proberen als je je onzeker voelt. Zwemmen of verzuipen is het motto. Nu of nooit. Erop of eronder. De dood of de gladiolen. Maar er is geen andere weg dan naar voren. Dus: let the games begin!
Geen opmerkingen:
Een reactie posten