vrijdag 19 april 2013

Tussen Borgen en Binnenhof - Skattesagen


Soms is het echte leven dramatischer dan tv. Neem nou de Skattesag – de naam alleen al is prachtig gevonden omdat 'skat' in het Deens zowel 'belasting' als 'schatje' betekent. Premier Helle Thorning-Schmidt van Denemarken is al ruim een jaar het lijdend voorwerp in een langlopend onderzoek naar ongeoorloofde partijpolitieke praktijken tussen het Ministerie van Financien en het belastingkantoor Kopenhagen. De aangiftes van Thorning-Schmidt en haar man Stephen Kinnock waren namelijk gelekt naar de pers, en wie zou daar nou toch achter zitten?

Het begon allemaal met de vraag, of Stephen Kinnock belastingplichtig was in Denemarken of niet. Hij werkte toen namelijk in Zwitserland bij het World Economic Forum, en als iemand minder dan 183 dagen per jaar in Denemarken is, dan hoeft die geen belasting te betalen. In het geval van de man van de sociaal-democratische partijleider is het natuurlijk wel zaak, dat je dat netjes regelt. In 2010 waren de sociaal-democraten in de oppositie en het ministerie van Financien werd gerund door Troels Lund Poulsen van Venstre. Op de partijburelen van Venstre vatten mensen de slogan 'het persoonlijke is politiek' zeer letterlijk op en zo ontstond het idee, om te kijken hoe Thorning-Schmidt en haar man hun belastingzaken geregeld hadden.

Nu is het in beschaafde landen zo geregeld dat de belastingdienst geen gegevens over politici doorgeeft aan het ministerie van Financien.

Maar de verkiezingen kwamen eraan. En Thorning-Schmidt heeft, in tegenstelling tot Birgitte Nyborg in de serie Borgen, een lage aaibaarheidsfactor. Het was dus vrij schieten op haar. en Kinnock. De spindoctor van de minister van Financien gooide een visje uit bij de departmentschef, die op zijn beurt met enige nadruk om gegevens verzocht bij belastingkantoor Kopenhagen, en daar werden de waterdichte schotten tussen ministerie en belastingdienst onder druk vloeibaar. De zaak verliet de beslotenheid van het belastingkantoor en werd nieuwsgierig bekeken op het ministerie door de minister, zijn spindoctor Peter Arnfeldt, departementschef Peter Loft en parlementslid Kristian Jensen (eerder minister van Financiën).

Daar wreven de partijmannen vergenoegd in hun handen, want wat bleek? Thorning-Schmidt en Kinnock hadden een geschil met de belastingdienst over de belastingplicht van Kinnock. Volgens hun interpretatie betaalde Kinnock al belastingen in Zwitserland, en woonde hij per jaar niet lang genoeg in Denemarken om ook daar belasting te moeten betalen. Pikant detail was dat hun eigen belastingadviseur om zijn moverende redenen het gerucht de wereld in hielp dat Kinnock homoseksueel was.

Dat kwam dus in de zomer van 2011 in de krant terecht – vlak voor de parlementsverkiezingen. En vandaag is er een kringetje rond want de vorige premier van Denemarken, Lars Løkke Rasmussen, getuigen voor de onderzoekscommissie.

Borgen was leuk, maar het echte leven, daar valt je mond pas van open... (wordt vervolgd)

dinsdag 9 april 2013

Look out, lockout!

'Ben jij misschien morgen thuis, en kun jij dan mijn kinderen in de gaten houden?' stond in het smsje dat van mijn buurvrouw kwam. Denemarken gaat inmiddels de tweede week van de lockout in.

De folkeskoler (de basisscholen) zijn na Pasen niet meer opengegaan, en dat vanwege een arbeidsconflict tussen de onderwijzersbond en de KL, de vereniging van Deense gemeenten. De gemeenten zijn namelijk de werkgevers van de leraren die werken bij de folkeskoler, en de gemeenten willen dat de leraren meer op school gaan werken. Dit alles met in het achterhoofd een schoolhervorming, die later dit jaar van start moet gaan.

De lockout heeft als belangrijkste consequentie dat de Paasvakantie nu langer duurt. De meeste kinderen vinden dat wel fijn, maar vooral de ouders hebben er last van. Zoals mijn buurvrouw. dus, die ook werkt als leraar – maar dan in het voortgezet onderwijs.

Het gekke was dat de publieke opinie zich er niet zo heel erg over leek op te winden. Waren allemaal op Paasvakantie natuurlijk...

Maar voor een deel is het ook een Deens fenomeen dat als er iets ergs of groots gebeurt, dat als bij afspraak iedereen al weet wat de volgende stappen zullen zijn. In dit geval zal de lockout een dag of acht (waarom acht, vraag ik me dan af) duren, en dan grijpt de regering in door middel van een wet, waarin staat wat er moet gebeuren. En dat gaat iedereen weer aan het werk.

Overigens is het niet helemaal 'business as usual', want in feite zijn alle leraren ontslagen bij ingang van de lockout, en nu moeten ze allemaal weer opnieuw aangesteld worden. Met nieuwe arbeidsvoorwaarden. Als ik denk aan de administratieve rompslomp die daaraan te pas komt, dan duizelt het me.

Maar nu is de achtste dag achter de rug en is het einde van de lockout nog niet in zicht. Sterker nog, een snelle oplossing ligt niet voor de hand want nu blijkt dat de KL en het ministerie van Financiën met elkaar hebben overlegd over de te voeren strategie, waarmee de 'onpartijdige' regering nu de schijn op zich heeft geladen, stiekem aan de onderhandelingstafel te hebben gezeten. Tot grote woede van veel Denen.

Nu is 1 mei de volgende mijlpaal. Want het kan toch niet zo zijn dat een land met de sociaal-democraten in de regering de Dag van de Arbeid viert, terwijl het grootste arbeidsconflict van het laatste decennium in volle gang is.