donderdag 1 mei 2014

In spin, de bocht gaat in. Uit, spuit...

Eerst ben je spindoctor van de premier. Dan ben je hoofdredacteur van een van de grote roddelbladen van Denemarken. En dan word je politiek commentator bij de parlementaire redactie van TV2, de RTL van Denemarken.

En op een zonnige voorjaarsdag neem je met onmiddellijke ingang ontslag omdat je ervan wordt beschuldigd dat je als hoofdredacteur maandelijks 10.000 kronen (1300 euro) hebt overgemaakt aan een IT'er die inzage had in het betalingsverkeer van Bekende Denen – bron voor sappige verhalen in jouw blad.

Weer een aflevering van real-life Borgen? Nee, zo ziet het echte leven van Henrik Qvortrup eruit.

Henrik Qvortrup was hoofdredacteur van Se og Hør – inderdaad, een van de grote roddelbladen in Denemarken – van 2001 tot 2008. En in 2008 begon het blad samen te werken met een IT'er, schuilnaam 'Bjarne', die bij Nets werkte, het bedrijf dat Deense creditcardbetalingen verwerkt. Tegen betaling stuurde deze informant SMS'jes naar twee journalisten op de redactie van Se og Hør, SMS'jes met 'spraakmakende' uitgaven van bekende Denen en leden van het Deense koninklijk huis.

Dat beweert journalist Ken B. Rasmussen, een journalist die in 2012 ontslagen is bij Se og Hør en die nu een roman heeft geschreven (Livet, det forbandede) over een journalist die groots en meeslepend heeft geleefd en gewerkt bij het roddelblad Set og Hørt. Een journalist wiens levensloop opmerkelijk veel overeenkomsten heeft met die van Ken. B. Rasmussen zelf. Met andere woorden, wat fantasie is, en wat waarheid, ligt bij deze roman in het midden. Maar anonieme bronnen bevestigen het creditcardverhaal aan andere media.

Een onderzoek is losgebarsten bij Aller, het mediabedrijf waar Se og Hør onder valt. Diverse benadeelde bekende Denen zijn naar de politie gestapt om aangifte te doen. Want het is verboden om vertrouwelijke (betalings-)gegevens openbaar te maken, en het verspreiden van die vertrouwelijke informatie wordt gezien als heling.

Stel je voor: je betaalt een rekening bij een ziekehuis met je creditcard, en een of twee weken later staat er een verhaal in De Bladen over je ziekenhuisbezoek: abortus? Facelift? Wat zou het zijn?

Of stel je voor: aan de hand van je uitgavenpatroon (en de hoogte ervan) staat er een verhaal in Se og Hør over jouw vakantie. Hoe kan dat? Moet je de uitbaters van de winkels waar je bent nou scheef aankijken? Of je vrienden met wie je bent uitgegaan, of die je hebt verteld over je vakantie? Wie kun je nog vertrouwen? En dan blijkt uiteindelijk dat niet je tennisvriend uit de school heeft geklapt, maar dat een jou onbekende IT'er zich heeft verrijkt (en in zijn kielzog talloze Denen zich hebben verlekkerd) ten koste van jouw privé-leven.

De vergelijking met het blad News of the World ligt voor de hand. Die Britse krant had met hulp van hackers en politieagenten toegang tot mobiel telefoonverkeer van mensen die in het nieuws verkeerden. Ze rommelden zelfs in de voicemail van een vermist meisje, waardoor haar familie (onterecht) hoop koesterde dat ze nog in leven was. Hieraan ging News of the World in 2011 ten onder.

Of dat gaat gebeuren met Se og Hør is nog maar de vraag – de rel is nog vers, op dit moment van de wedstrijd is alles mogelijk.

Maar wie is toch die Ken B. Rasmussen? Vanwaar zo'n wraakzuchtige roman?

Rasmussen ging na zijn middelbareschooltijd naar de Verenigde Staten en leefde daar groots en meeslepend, als uitsmijter, bareigenaar, fotomodel en junk, onder andere. Naar eigen zeggen houdt hij van de 'highs' van het leven. Maar je kan van het goede ook te veel krijgen, en dan komen de 'lows'. Hij stond op een punt van zijn leven dat hij óf snel dood zou gaan, óf de bak in zou draaien, óf moest verdwijnen. Dus verdween hij, terug naar Denemarken. Daar kreeg hij een late roeping als journalist, en kwam hij op de redactie van Se og Hør terecht. De highs van cocaïne leverde hij in voor de highs van spraakmakende artikelen – zoals over de tv-persoonlijkheid die bijbeunde in een bordeel in Helsingør, en van wie hij proefondervindelijk wenste vast te stellen hoe goed ze was in haar werk. Of over de rechtse politicus die een verbouwing aan zijn huis zwart betaalde (wat uiteindelijk niet waar bleek te zijn).

Maar toen ging de toenmalige hoofdredacteur, Henrik Qvortrup, met wie hij zo goed kon samenwerken, naar TV2. En Rasmussens positie op de redactie veranderde, zo zelfs dat hij in 2012 'afvloeide' bij een reorganisatie.

Als ik heel cynisch ben, moet ik bekennen dat ik denk dat Ken B. Rasmussen met het schrijven van deze roman de high van zijn leven heeft veroorzaakt. Ik vrees voor de 'low' die erop volgt. Ondertussen hebben we weer een discussie over de grenzen van de journalistiek, en dat kan nooit kwaad.

En Henrik Qvortrup? Gezien zijn carrière zal die wel weer een andere spectaculaire overstap maken. Een man die inderdaad zijn hoed opeet als hij een verkeerde voorspelling heeft gedaan (oké, met hulp van een topkok bij de bereiding van de hoed, en dat is een verhaal op zich), heeft een onverwoestbaar overlevingsinstinct. En (in meerdere opzichten) een sterke  maag.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten